การออกกำลังกายคีเกล (Kegel Exercise) ประโยชน์และวิธีทำอย่างถูกต้อง การฝึกกล้ามเนื้ออุ้งเชิงกรานแบบครบวงจร

สารบัญ

  1. บทนำ: การออกกำลังกายคีเกลคืออะไร
  2. ประโยชน์ของการออกกำลังกายคีเกล
  3. ใครควรออกกำลังกายคีเกล
  4. ใครไม่ควรออกกำลังกายคีเกล
  5. วิธีออกกำลังกายคีเกลอย่างถูกต้อง
  6. ท่าออกกำลังกายอื่น ๆ ที่ช่วยเสริมกล้ามเนื้ออุ้งเชิงกราน
  7. ข้อควรระวังในการฝึกคีเกล
  8. สรุป
  9. Q&A

บทนำ: การออกกำลังกายคีเกลคืออะไร

การออกกำลังกายคีเกล (Kegel Exercise) เป็นการออกกำลังกายที่พัฒนาขึ้นโดยแพทย์สูติ-นรีเวชชาวอเมริกัน Arnold Kegel ในทศวรรษ 1940 KUBETโดยมุ่งเน้นการฝึก กล้ามเนื้ออุ้งเชิงกราน (Pelvic Floor Muscles)

กล้ามเนื้ออุ้งเชิงกรานอยู่บริเวณก้นกระดูกเชิงกราน KUBET มีลักษณะคล้ายแผ่นรองรับหรือเปลญวน คอยรองรับอวัยวะต่าง ๆ เช่น กระเพาะปัสสาวะ มดลูก และลำไส้ตรง หากกล้ามเนื้อกลุ่มนี้อ่อนแรงจากอายุ การตั้งครรภ์ การผ่าตัด หรือพฤติกรรมที่ไม่ถูกต้องต่อเนื่อง อาจทำให้เกิดปัญหา ปัสสาวะเล็ด กระดูกเชิงกรานหย่อนคล้อย หรือกระทบต่อคุณภาพชีวิตทางเพศการออกกำลังกายคีเกลจะช่วย เสริมความแข็งแรงของกล้ามเนื้ออุ้งเชิงกราน ช่วยป้องกันและแก้ไขปัญหาที่เกี่ยวข้องได้อย่างมีประสิทธิภาพ KUBET

วัน/ระดับชุด (Set)ครั้ง (Repetitions)การหดและคลาย (Hold & Relax)หมายเหตุ
วันจันทร์ – พื้นฐาน210หด 5 วินาที → คลาย 5 วินาทีฝึกรู้สึกกล้ามเนื้ออุ้งเชิงกราน
วันอังคาร – พื้นฐาน210หด 5 วินาที → คลาย 5 วินาทีสามารถทำตอนนั่งหรือยืน
วันพุธ – พื้นฐาน212หด 5 วินาที → คลาย 5 วินาทีเพิ่มจำนวนครั้งเล็กน้อย
วันพฤหัสบดี – เพิ่มความแข็งแรง310หด 10 วินาที → คลาย 10 วินาทีเริ่มเพิ่มเวลาหดกล้ามเนื้อ
วันศุกร์ – เพิ่มความแข็งแรง312หด 10 วินาที → คลาย 10 วินาทีทำช้า ๆ เน้นการควบคุม
วันเสาร์ – ความอดทน315หด 5 วินาที → คลาย 5 วินาทีฝึกจำนวนครั้งมากขึ้นเพื่อความทนทาน
วันอาทิตย์ – พัก/ยืดหยุ่นให้ร่างกายฟื้นตัว

ประโยชน์ของการออกกำลังกายคีเกล

  1. แก้ไขปัญหาปัสสาวะเล็ด
    สำหรับผู้ที่มีอาการปัสสาวะเล็ดเมื่อไอ จาม หัวเราะ หรือออกกำลังกาย KUBETการฝึกคีเกลช่วยเพิ่มความแข็งแรงและควบคุมการขับถ่ายได้ดีขึ้น
  2. ฟื้นฟูกล้ามเนื้อหลังคลอด
    ผู้หญิงที่ตั้งครรภ์หรือคลอดบุตร กล้ามเนื้ออุ้งเชิงกรานมักถูกยืดKUBET การฝึกช่วยฟื้นฟูความยืดหยุ่นและความแข็งแรง
  3. ป้องกันและแก้ไขภาวะกระดูกเชิงกรานหย่อนคล้อย
    สำหรับผู้ที่มีกล้ามเนื้ออุ้งเชิงกรานหย่อนหรือมีมดลูก/กระเพาะปัสสาวะหย่อนเล็กน้อย KUBETการฝึกช่วยเพิ่มการรองรับอวัยวะและลดอาการ
  4. ฟื้นฟูหลังการผ่าตัดต่อมลูกหมากในผู้ชาย
    ช่วยปรับปรุงการควบคุมปัสสาวะและฟื้นฟูสมรรถภาพ
  5. เพิ่มคุณภาพชีวิตทางเพศ
    เสริมความไวและการควบคุมของกล้ามเนื้ออุ้งเชิงกราน KUBET ทำให้ความพึงพอใจทางเพศดีขึ้น
  6. เสริมความแข็งแรงของแกนกลางลำตัว (Core Stability)
    กล้ามเนื้ออุ้งเชิงกรานเป็นส่วนหนึ่งของกล้ามเนื้อแกนกลาง KUBET การฝึกช่วยเพิ่มความมั่นคงของร่างกายและประสิทธิภาพการเคลื่อนไหว

ใครควรออกกำลังกายคีเกล

  • ผู้ที่มีปัญหาปัสสาวะเล็ด
  • ผู้หญิงหลังคลอด
  • ผู้ที่มีกระดูกเชิงกรานหย่อนคล้อยหรือกล้ามเนื้ออุ้งเชิงกรานหย่อน
  • ผู้ชายหลังผ่าตัดต่อมลูกหมาก
  • ผู้ที่ต้องการเพิ่มคุณภาพชีวิตทางเพศ

หากคุณไม่มีปัญหาดังกล่าว การฝึกมากเกินไปอาจทำให้กล้ามเนื้ออุ้งเชิงกรานเกร็งเกินไปและเกิดปัญหาการขับถ่ายหรือความไม่สบายที่กระดูกเชิงกราน KUBET ควรประเมินความเหมาะสมกับตัวเอง และปรึกษาแพทย์หรือผู้เชี่ยวชาญด้านกายภาพบำบัดเมื่อจำเป็น

ใครไม่ควรออกกำลังกายคีเกล

  1. กล้ามเนื้ออุ้งเชิงกรานเกร็งเกินไป
    หากมักรู้สึกตึงบริเวณท้องน้อยหรือมีปัสสาวะไม่ต่อเนื่อง การฝึกอาจทำให้อาการรุนแรงขึ้น
  2. มีปัญหาปัสสาวะหรืออุจจาระผิดปกติ
    เช่น ปัสสาวะไม่ออก ปัสสาวะไม่หมด หรือท้องผูกรุนแรง ควรไปพบแพทย์ก่อน
  3. เพิ่งผ่านการผ่าตัดและยังไม่ฟื้นตัว
    เช่น การผ่าตัดสูติ-นรีเวชหรือทางเดินปัสสาวะ
  4. ไม่มีอาการเกี่ยวข้อง
    การฝึกมากเกินไปโดยไม่จำเป็น อาจทำให้กล้ามเนื้ออุ้งเชิงกรานเสียสมดุล

วิธีออกกำลังกายคีเกลอย่างถูกต้อง

ขั้นตอนที่ 1: หากล้ามเนื้ออุ้งเชิงกราน

  • วิธีง่าย ๆ คือ ลองเกร็งกล้ามเนื้อขณะปัสสาวะ
  • ข้อควรระวัง: ใช้วิธีนี้เฉพาะเพื่อหากล้ามเนื้อเท่านั้น ห้ามอั้นปัสสาวะเป็นเวลานาน เพื่อป้องกันกระเพาะปัสสาวะเสียหาย

ขั้นตอนที่ 2: เริ่มเกร็งกล้ามเนื้อ

  1. เลือกท่าที่สบาย เช่น นอนราบหรือนั่ง
  2. รวมสมาธิกับกล้ามเนื้ออุ้งเชิงกราน เกร็งขึ้นเหมือนอั้นปัสสาวะ
  3. เกร็ง 3–5 วินาที แล้วคลาย 5 วินาที
  4. ทำ 10–15 ครั้งต่อชุด วันละ 3–5 ชุด
  5. หายใจเป็นปกติ ไม่กลั้นหายใจ

ท่าออกกำลังกายอื่น ๆ ที่ช่วยเสริมกล้ามเนื้ออุ้งเชิงกราน

  1. ท่าสะพาน (Bridge Pose)
    • นอนราบ งอเข่า วางเท้าราบพื้น
    • ยกสะโพกขึ้น เกร็งสะโพกและกล้ามเนื้ออุ้งเชิงกราน
    • ค้าง 5 วินาที แล้ววางลง
  2. ท่าแมลงตาย (Dead Bug)
    • นอนราบ ยกแขนตรงขึ้น และยกขาขึ้น 90 องศา หลังแนบพื้น
    • ค่อย ๆ ลดแขนขวาไปด้านหลังศีรษะ และยืดขาซ้ายไปข้างหน้า
    • กลับท่าเริ่มต้นแล้วสลับด้าน
  3. ท่าสควอตและแพลงก์
    • การฝึกแกนกลางลำตัวทั่วไปก็ช่วยกระตุ้นกล้ามเนื้ออุ้งเชิงกรานได้
  4. กิจวัตรประจำวัน
    • ขณะยกของหรือก้มเก็บของ เกร็งกล้ามเนื้ออุ้งเชิงกรานช่วยรักษาความแข็งแรง

ข้อควรระวังในการฝึกคีเกล

  • ฝึกพอดี ไม่มากเกินไป
    การฝึกมากเกินไปอาจทำให้กล้ามเนื้อเกร็งหรือมีปัญหาปัสสาวะ
  • ท่าทางและการหายใจถูกต้อง
    ท่าผิดอาจทำให้หลังส่วนล่างหรือท้องไม่สบาย
  • สม่ำเสมอ
    ฝึกวันละไม่กี่นาทีต่อเนื่องเป็นระยะเวลานานเห็นผลชัดเจน
  • ผสมกับการออกกำลังกายแกนกลาง
    กล้ามเนื้อแกนกลางและอุ้งเชิงกรานช่วยกัน ทำให้ร่างกายมั่นคงมากขึ้น

สรุป

การออกกำลังกายคีเกลเป็นวิธีเสริมความแข็งแรงของกล้ามเนื้ออุ้งเชิงกราน แก้ปัญหาปัสสาวะเล็ด และเพิ่มคุณภาพชีวิตทางเพศ
ไม่ว่าจะเป็นผู้ชายหรือผู้หญิง หากทำถูกวิธี มีความถี่เหมาะสม KUBETและฝึกควบคู่กับกล้ามเนื้อแกนกลาง จะเห็นผลลัพธ์อย่างชัดเจน
อย่าลืมปรับตามสภาพร่างกายของตนเอง และปรึกษาแพทย์หรือผู้เชี่ยวชาญเมื่อจำเป็น เพื่อการฝึกที่ปลอดภัยและได้ผลสูงสุด

Q&A

คำถาม 1: การออกกำลังกายคีเกลคืออะไร และใครเป็นผู้พัฒนาวิธีนี้?
คำตอบ: การออกกำลังกายคีเกลเป็นการฝึกกล้ามเนื้ออุ้งเชิงกรานเพื่อเสริมความแข็งแรงและควบคุมอวัยวะในช่องท้องส่วนล่าง พัฒนาขึ้นโดยแพทย์สูติ-นรีเวชชาวอเมริกัน Arnold Kegel ในทศวรรษ 1940

คำถาม 2: กล้ามเนื้ออุ้งเชิงกรานอยู่ตรงไหนและทำหน้าที่อะไร?
คำตอบ: กล้ามเนื้ออุ้งเชิงกรานอยู่บริเวณก้นกระดูกเชิงกราน มีลักษณะคล้ายแผ่นรองรับหรือเปลญวน ทำหน้าที่รองรับอวัยวะต่าง ๆ เช่น กระเพาะปัสสาวะ มดลูก และลำไส้ตรง และช่วยควบคุมการขับถ่ายและคุณภาพชีวิตทางเพศ

คำถาม 3: ใครบ้างที่ควรฝึกคีเกล และใครบ้างที่ควรหลีกเลี่ยง?
คำตอบ:

  • ควรฝึก: ผู้มีปัญหาปัสสาวะเล็ด, ผู้หญิงหลังคลอด, ผู้มีกระดูกเชิงกรานหย่อน, ผู้ชายหลังผ่าตัดต่อมลูกหมาก, ผู้ที่ต้องการเพิ่มคุณภาพชีวิตทางเพศ
  • ไม่ควรฝึก: ผู้มีกล้ามเนื้ออุ้งเชิงกรานเกร็งเกินไป, ผู้มีปัญหาปัสสาวะหรืออุจจาระผิดปกติ, เพิ่งผ่าตัดและยังไม่ฟื้นตัว, ผู้ไม่มีอาการเกี่ยวข้อง

คำถาม 4: วิธีฝึกคีเกลขั้นพื้นฐานทำอย่างไร?
คำตอบ:

  1. หากล้ามเนื้ออุ้งเชิงกรานโดยลองเกร็งขณะปัสสาวะ (ห้ามทำบ่อยหรืออั้นนาน)
  2. เกร็งกล้ามเนื้อ 3–5 วินาที แล้วคลาย 5 วินาที
  3. ทำ 10–15 ครั้งต่อชุด วันละ 3–5 ชุด
  4. นอนราบหรือนั่งในท่าที่สบาย และหายใจปกติ

คำถาม 5: นอกจากท่าเกร็งปกติ มีท่าอื่นใดที่ช่วยเสริมกล้ามเนื้ออุ้งเชิงกรานได้บ้าง?
คำตอบ: ท่าสะพาน (Bridge Pose), ท่าแมลงตาย (Dead Bug), สควอต, แพลงก์ และการเกร็งกล้ามเนื้ออุ้งเชิงกรานขณะทำกิจวัตรประจำวัน เช่น ยกของหรือก้มเก็บของ



เนื้อหาที่น่าสนใจ: